De verleiding naar (on)gezond: kinderen en gezondheid in de supermarkt
1 sep. 2020
In hoeverre past het assortiment van kinderproducten in de supermarkt in een gezond voedingspatroon voor deze leeftijd? Welke kinderproducten worden actief onder de aandacht gebracht en welke plek heeft de gezondheid van kinderen in het MVO beleid van Nederlandse supermarkten? Questionmark onderzocht het in opdracht van UNICEF.
Goede voeding is een kinderrecht. Voor veel kinderen is ‘goed gevoed’ zijn echter geen dagelijkse realiteit. Ze eten te weinig van wat goed voor ze is en te veel van wat ze niet nodig hebben. In hoeverre past het assortiment van kinderproducten in de supermarkt in een gezond voedingspatroon voor deze leeftijd? Welke kinderproducten worden actief onder de aandacht gebracht en welke plek heeft de gezondheid van kinderen in het MVO beleid van Nederlandse supermarkten? Met behulp van Stichting Questionmark heeft UNICEF Nederland bovenstaande vragen onderzocht in de periode november 2019 tot en met maart 2020.
Opzet van het onderzoek
In het onderzoek zijn de grotere supermarktketens meegenomen die samen ongeveer 85% van de markt vertegenwoordigen. Hiervoor zijn online het MVO-beleid, jaarrapportages, aanbiedingen in folders en het assortiment in webshops bekeken, indien niet beschikbaar het reguliere assortiment in de winkel. Met het onderzoek willen we bewustzijn creëren voor de impact die een supermarkt heeft op kinderen en met concrete aanbevelingen en best practices willen we inspireren voor mogelijke stappen die gezet kunnen worden.
Dit zijn de belangrijkste uitkomsten en aanbevelingen.
1. Gezonde voeding voor kinderen staat te weinig centraal in beleid en praktijk
Op slechts een aantal specifieke onderwerpen wordt de gezondheid van kinderen in MVO beleid benoemd. Bijvoorbeeld kindermarketing op producten uit de Schijf van Vijf; Gratis fruit of speurtochten in de winkel; een leeftijdsgrens op de aankoop van energiehoudende dranken.
-> Aanbeveling: Stel gezonde voeding voor kinderen centraal in het MVO beleid en kernactiviteiten van de supermarkt.
2. Bijna 75% van de kinderproducten die in de Schijf van Vijf kunnen passen, voldoet NIET aan de criteria
Uit de assortimentsanalyse blijkt dat over de hele sector nog geen 30% van de bijna 800 kinderproducten die binnen de Schijf van Vijf zouden kunnen vallen, daadwerkelijk voldoet aan de criteria. Bij bijvoorbeeld kindertoetjes voldoet geen enkel product, maar zelfs ook bij het schap met baby, dreumes en peuterproducten met alleen maar producten voor hele jonge kinderen voldoet bijna 70% niet aan de criteria voor een gezond voedingspatroon voor deze leeftijdscategorie.
Aanbeveling:
-> Verplaats producten die buiten de Schijf van Vijf vallen uit het babyschap naar het schap met vergelijkbare alternatieven.
-> Zet productverbetering in voor kinderproducten in de verschillende productcategorieën, zodat er meer aanbod binnen de Schijf van Vijf is en kinderproducten een ten minste gelijke of betere voedingswaarde hebben dan het categorie gemiddelde.
3. Supermarkten zetten kleine stappen om promotie van kinderproducten in te zetten op gezonde producten
Supermarkten tonen geen specifieke terughoudendheid in aanbiedingen voor ongezonde producten voor kinderen. De gevonden aanbiedingen waren vooral voor categorieën die weinig aanbod in de Schijf van Vijf hebben. Bij 25% is sprake van kindermarketing, maar er is een groot verschil per categorie. Op ongezonde producten van huismerken zijn geen stripfiguurtjes en slechts beperkt kinderplaatsjes te vinden.
-> Aanbeveling: Zet promotie van kinderproducten alleen in om de gezonde alternatieven aan te bevelen.
Meer weten over gezondheid in de supermarkten?
Op 13 oktober publiceert Questionmark samen met Hartstichting, Diabetesfonds, Nierstichting en Maag Lever Darm Stichting de Superlijst Gezondheid. Hierin laten wij zien welke supermarkten gezond voedsel in het algemeen de makkelijkste keuze te maken. Meer over de Superlijst kun je hier lezen. Je kunt je ook inschrijven voor onze nieuwsbrief of onze Facebook of LinkedIn pagina volgen. Wij zullen je dan op de hoogte houden van de resultaten.
