Topkeurmerken op een rij
1 feb. 2019
Wat is een keurmerk precies?
Een keurmerk is een hulpmiddel voor het maken van een duurzame of gezonde keuze in de supermarkt. Een keurmerk geeft bijvoorbeeld aan dat het product is gemaakt met extra aandacht voor milieu of dierenwelzijn. Als consument kom je honderden keurmerken, kwaliteitsstempels en labels tegen. Zo kan vis een MSC (wild gevangen vis) – of ASC keurmerk (kweekvis) hebben en koffie kan een biologisch, Fairtrade of Rainforest Alliance keurmerk hebben of een combinatie hiervan.
Niet elk plaatje of symbool op een verpakking is een keurmerk. Zo zijn er keurmerken, bedrijfslogo’s, informatielogo’s en overige beeldmerken.
Topkeurmerken zijn koplopers onder de keurmerken op voeding, beoordeeld door voorlichtingsorganisatie Milieu Centraal. Topkeurmerken stellen de hoogste eisen op het gebeid van milieu, dierenwelzijn en mens & werk.
Verwarring
Het lastige met keurmerken is dat het er zoveel zijn, en dat ze vaak maar over één duurzaamheidsthema gaan. En als een product geen keurmerk draagt, is het niet altijd minder duurzaam; maar een goed keurmerk geeft wel meer garanties. Als je twijfelt over de productieomstandigheden van een product, kies dan voor een product met keurmerk.
Welke keurmerken heeft mijn supermarktproduct?
Wil je weten welke keurmerken de supermarktproducten in jouw boodschappenmand of koelkast hebben? Op onze website staan deze op een rijtje vermeld op de pagina van de producten. Zo hebben de biologische, Fairtrade bananen (zie afbeelding van de website hieronder) diverse topkeurmerken en/of labels: biologische landbouw, Fairtrade, Max Havelaar, EKO en Gezondere keuze-groen.
Welke keurmerken zijn betrouwbaar?
Een keurmerk is het betrouwbaarst als er onafhankelijke controle is door een geaccrediteerde partij (dat is een partij die zelf ook weer gecontroleerd wordt, bijvoorbeeld door de Raad voor Accreditatie) én er een duidelijk sanctiebeleid is. Ook een full membership van ISEAL met een transparant sanctiebeleid is zeer betrouwbaar. ISEAL is een onafhankelijke organisatie die duurzaamheid wil bevorderen.
Milieu Centraal heeft in 2018 in opdracht van het Ministerie van Economische Zaken alle keurmerken op voeding opnieuw beoordeeld en een aantal 'topkeurmerken' aangewezen. Dit zijn keurmerken die heel goed scoren. Een topkeurmerk voldoet aan 3 eisen:
- Het is streng (ambitieus): de eisen gaan veel verder dan gemiddeld (wat ‘normaal’ is in de branche).
- Het is transparant: de eisen zijn makkelijk te vinden op de website, ze zijn duidelijk en concreet. Kortom: je weet waar het keurmerk voor staat.
- Het is betrouwbaar: er is onafhankelijke controle, liefst door een organisatie die is goedgekeurd door de Raad voor Accreditatie (of een vergelijkbare buitenlandse instelling, inclusief ISEAL). De controles zijn onaangekondigd en vinden regelmatig plaats. Er zijn sancties als de gebruiker van het keurmerk niet aan de eisen voldoet.
Voor meer informatie per keurmerk kun je terecht op de keurmerkenwijzer van van Milieu Centraal of op de pagina's van de keurmerken zelf. Zie in de tabel de keurmerken die als 'topkeurmerk' zijn aangewezen en de thema's waarop ze eisen stellen*.
Herziening
In januari 2019 heeft Milieu Centraal in opdracht van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit het aanbod keurmerken opnieuw beoordeeld. Van de bijna 100 varianten voldoen slechts 10 keurmerken aan de richtlijnen voor een topkeurmerk op voeding.
Questionmark heeft op basis van deze laatste herziening ook de informatie op de productpagina's aangepast.
